وجوب روزه گرفتن
یَـأَ
ایُّهَا الَّذِینَ امَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى
الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ ؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید!
روزه بر شما نوشته واجب شده است، آنگونه که بر کسانى که پیش از شما بودند، نوشته
شده بود. باشد که پروا کنید
خداوند، بندگان را به چیزى که تاب
نیاورند، موظّف نکرده است. همانا آنان را در شبانهروز، به پنج نماز، موظّف ساخته است و از
هر دویست درهم، به پنج درهم مکلّف نموده و در سال، به روزه ماه رمضان تکلیف کرده
است
قال الإمام زین العابدین علیهالسلام:
إنَّ اللهَ افتَرَضَ خَمسا و لَم یَفتَرِض إلاّ حَسَنا جَمیلاً: الصَّلاةَ،
وَالزَّکاةَ، وَالحَجَّ، وَالصِّیامَ، و وِلایَتَنا أهلَ البَیتِ ؛ خداوند، پنج چیز
را واجب کرده است و جز نیکو و زیبا، واجب نکرده است: نماز، زکات، حج، روزه و ولایت
ما اهل بیت.
قال الإمام الباقر علیهالسلام: بُنِیَ
الإِسلامُ عَلى خَمسٍ: إقامِ الصَّلاةِ، و إیتاءِ الزَّکاةِ، و حَجِّ البَیتِ، و
صَومِ شَهرِ رَمَضانَ، وَالوِلایَةِ لَنا أهلَ البَیتِ ؛ اسلام بر پنج پایه بنا
شده است: برپا داشتن نماز، پرداختن زکات، حجّ خانه خدا، گرفتن روزه ماه رمضان و
ولایت ما اهل بیت
.
قال الإمام الصادق علیهالسلام: ما
کَلَّفَ اللهُ العِبادَ إلاّ ما یُطیقونَ، إنَّما کَلَّفَهُم فِی الیَومِ
وَاللَّیلَةِ خَمسَ صَلَواتٍ، و کَلَّفَهُم مِن کُلِّ مِئَتَی دِرهَمٍ خَمسَةَ
دَراهِمَ، و کَلَّفَهُم صِیامَ شَهرِ رَمَضانَ فِی السَّنَةِ ؛
خداوند، بندگان را به چیزى که تاب نیاورند، موظّف نکرده است. همانا آنان را در شبانهروز،
به پنج نماز، موظّف ساخته است و از هر دویست درهم، به پنج درهم مکلّف نموده و در
سال، به روزه ماه رمضان تکلیف کرده است .
قال الإمام الصادق علیهالسلام: یُسأَلُ المَیِّتُ فی
قَبرِهِ عَن خَمسٍ: عَن صَلاتِهِ، و زَکاتِهِ، و حَجِّهِ، و صِیامِهِ، و
وِلایَتِهِ إیّانا أهلَ البَیتِ(5) ؛ از مرده در قبر درباره پنج چیز سؤال مىشود:
نمازش، زکاتش، حجّش، روزهاش، و ولایتش نسبت به ما اهل بیت.
حکمت روزه
گرفتن:
قال
الإمام علیّ علیهالسلام: حَرَسَ اللهُ عِبادَهُ المُؤمِنینَ بِالصَّلَواتِ
وَالزَّکَواتِ و مُجاهَدَةِ الصِّیامِ فِی الأَیّامِ المَفروضاتِ؛ تَسکینا
لِأَطرافِهِم، و تَخشیعا لِأَبصارِهِم، و تَذلیلاً لِنُفوسِهِم، و تَخفیضا
لِقُلوبِهِم، و إذهابا لِلخُیَلاءِ عَنهُم، ... ؛ خداوند، بندگان مؤمن خویش را با
نمازها، زکاتها و تلاش براى روزه گرفتن در روزهاى واجب شده، نگهدارى کرده است تا
اعضایشان آرامش یابد و چشمانشان خشوع پیدا کند و جانهایشان رام گردد و دلهایشان
متواضع شود و غرور از آنان زدوده گردد، به سبب حکمتهایى که در آنهاست، چون: خاکى
شدن چهرههاى عزّتمند از روى تواضع، به زمین چسبیدن اعضاى شریف از روى فروتنى، و
چسبیدن شکمها به پشتها از روى رام شدن
قال الإمام علیّ علیهالسلام: فَرَضَ
اللهُ الصِّیامَ ابتِلاءً لاِخلاصِ الخَلقِ ؛ خداوند، روزه را واجب فرمود، تا آزمونى براى
اخلاص آفریدگان باشد.
قالت فاطمة علیهاالسلام: فَرضَ [اللهُ]
... الصِّیامَ تَثبیتا لِلإِخلاصِ روزه براى استوارسازى اخلاص، واجب شده است قال
الإمام الحسین علیهالسلام ـ فی بَیانِ عِلَّةِ الصِّیامِ ـ : لِیَجِدَ الغَنِیُّ
مَسَّ الجوعِ فَیَعودَ بِالفَضلِ عَلَى المَساکینِ ؛ امام حسین علیه السلام درباره
حکمت روزهدارى فرمود: تا ثروتمند، رنج گرسنگى را بچشد؛ پس بر بینوایان نیکى کند .
قال الإمام الصادق علیهالسلام: إنَّما
فَرَضَ الله عز و جل الصِّیامَ لِیَستَوِیَ بِهِ الغَنِیُّ وَالفَقیرُ؛ و ذلِکَ
أنَّ الغَنِیَّ لَم یَکُن لِیَجِدَ مَسَّ الجوعِ فَیَرحَمَ الفَقیرَ؛ لِأَنَّ
الغَنِیَّ کُلَّما أرادَ شَیئا قَدَرَ عَلَیهِ، فَأَرادَ اللهُ عز و جل أن
یُسَوِّیَ بَینَ خَلقِهِ، و أن یُذیقَ الغَنِیَّ مَسَّ الجوعِ وَالأَلَمِ؛
لِیَرِقَّ عَلَى الضَّعیفِ فَیَرحَمَ الجائِعَ؛ امام صادق علیهالسلام درباره حکمت
روزهدارى فرمود: خداوند متعال، روزه را واجب ساخته است تا ثروتمند و تهیدست،
برابر شوند؛ چون ((بدون روزه)) ثروتمند، رنج گرسنگى را نمىچشید تا به فقیر ترحّم
کند؛ زیرا ثروتمند هر گاه چیزى را بخواهد، بر آن تواناست. پس خداى متعال خواست تا
میان بندگانش برابرى پدید آورد و ثروتمند هم طعم گرسنگى و رنج را بچشد تا بر
ناتوان، رقّت قلب یابد و بر گرسنه ترحّم نماید.
